Skuplja radna snaga, politika zatvaranja usled pandemije koronavirusa i trgovinski rat sa Amerikom, udaljili su Kinu od titule „najvećeg svetskog lanca snabdevanja“, prenosi Bussines Insider.
Sve ovo primoralo je investitore da porazmisle da li svoju proizvodnju treba da oslone samo na jednu zemlju, gurajući ih sve više ka pet novih proizvodnih centara, odnosno ka Indiji, Tajlandu, Bangladešu, Maleziji i Vijetnamu.
Veliki igrači
Indija pokušava da potisne Kinu u proizvodnji višeg ranga, a o tome govori i ideja kompanije Apple da deo proizvodnje iPhone uređaja prebaci u ovu zemlju, o čemu smo pisali.
Naime, Indija dolazi kao prirodna alternativa Kini, s obzirom na veličinu zemlje i broj mlađe populacije. Posebno od kako „preti“ da postane najmnogoljudnija zemlja u narednoj godini.
Ipak, kao njena mana ostaje birokratija i više zainteresovanih strana koje odugovlače donošenje odluka.
Ubrzan rast
Vijetnam prolazi kroz ubrzanu reformu ekonomije još od 1986. godine. Prema objavi Svetske banke u novembru ove godine, Vijetnam je od „jedne od najsiromašnijih zemalja porastao do srednje unosne ekonomije u generaciji“.
Tokom prošle godine, ta zemlja je privukla preko 31,15 milijardi dolara obećanih stranih direktnih investicija, više od 9 odsto u odnosu na 2020. godinu, prema Ministarstvu planiranja i investicija.
Oko 60 odsto investicija je otišlo u proizvodni sektor. Ključna snaga Vijetnama ogleda se u proizvodnji sportske odeće, obuće i elektornike.
Samo neke od kompanija koje su premestile svoju proizvodnju iz Kine u Vijetnam su Nike, Adidas, i Samsung.
Pridružuju se i kineske kompanije
Kao druga po veličini privreda jugoistočne Azije, Tajland, predstavlja proizvodni centar za automobilske delove, vozila i elektroniku, a multinacionalne kompanije kao što su Sony i Sharp premestili su ovde svoju proizvodnju.
Sony je 2019. godine najavio da zatvara fabriku mobilnih telefona u Pekingu usled smanjivanja troškova i prebacuje deo proizvodnje na Tajland. Iste godine kompanija Sharp najavila je pomeranje dela svoje proizvodnje štampača na Tajland usled tržišnog rata između Amerike i Kine.
I ovde nije reč samo o internacionalnim firmama. Čak i kineske kompanije deo svoje proizvodnje prebacuju na Tajland.
Rastući troškovi
I pre pandemije korona virusa, Bangladeš je beležio uspon u proizvodnom sektoru. I to primarno zbog rastućih troškova u Kini.
Prosečna mesečna plata radnika u Bangladešu je 120 dolara, ili manje od jedne petine od 670 dolara koje radnik u fabrici nosi kući u južnokineskom proizvodnom centru Guangdžou.
Bangladeš radi na privlačenju investicija izvan sektora odeće, uključujući farmaceutske proizvode i poljoprivrednu preradu.
Najmanje 32 kompanije preselilo proizvodnju u Maleziju
Malezija je privukla najmanje 32 projekta koja su se preselila iz Kine, saopštila je malezijska uprava za razvoj investicija u julu 2020. Vlast nije dala konkretne detalje o projektima ili o kompanijama koje su se selile.
Čak i pre pandemije, tehnološke investicije u Maleziji su rasle zbog nižih troškova rada i trgovinskih tenzija između SAD i Kine.
Od 2018. godine u Maleziju ulaže američki gigant čipova Micron, kao i Jabil, kompanija koja proizvodi maske za iPhone.
Prema zvaničnim vladinim informacijama, priliv u Maleziji dostigao je petogodišnji maksimum od 48,1 milijardu dolara prošle godine, pri čemu je proizvodnja elektronike i vozila prednjačila.
Izvor: Biznis Telegraf
