Poreska uprava Srbije planira da u ovoj godini 12 inspektora izvrši 100 kontrola legalnosti softvera na terenu kod poreskih obveznika, navodi se u Godišnjem planu poreske kontrole za 2019.
Reč je o inspektorima specijalizovanim za zaštitu prava intelektualne svojine na računarske programe i baze podataka.
Kada inspektor dođe u firmu, nakon utvrđivanja osnovnih podataka o poreskom obvezniku, inspektor utvrđuje broj računara po popisnoj listi za prethodnu godinu i broj računara na dan vršenja kontrole i vrši kontrolu knjiženja softvera. Dakle, proverava konta 023-postrojenja i oprema, 103-sitan inventar i konta za knjiženje kupljenog sofvera: 014-ostala nematerijalna ulaganja, 559-ostali nematerijalni troškovi, 550-troškovi neproizvodnih usluga. Često, poreski inspektori zbog lošeg knjigovodstvenog vođenja broja računara pribegavaju fizičkom prebrojavanju kompjutera, piše Nova ekonomija.
Na osnovu izlistavanja putem softvera za izlistavanje instaliranog softvera ili putem računarske metodologije inspektor utvrđuje broj i vrstu instaliranih softvera na svim računarima, navodi se na sajtu Poreske uprave.
Kod poreskih obveznika koji poseduju veliki broj računara izlistavanje softvera vrši se na selektovanom broju računara prema proceni poreskog inspektora. Ukoliko se na selektovanom broju računara utvrdi nelegalan softver, vrši se izlistavanje softvera na svim računarima.
Dalje, poreski inspektor proverava legalnost softvera u zavisnosti od vrste softvera i proizvođača softvera. Dakle, inspektor u postupku kontrole se pridržava pravila koje je propisao proizvođač softvera, te na primer proverava pravilnost instaliranog Windows operativnog sistema, office, aplikacija, razvojnih alata, pravilnosti instaliranog softvera kroz nabavku licenci putem ugovora o količinskom licenciranju, zatim softvera kroz nabavku serverskih i pristupnih licenci, proverava originalnu ambalažu za instaliran softver, CD medije, sertifikate, upoređuje i proverava serijske brojeve, postojanje hardlock-ova (na primer: hardverski ključ- USB) i druga pravila nabavke softvera i na kraju proverava račune – fakture o kupljenom softveru, navodi Nova ekonomija.
